U Botaničkoj bašti „Jevremovac“ je od srede, 10. jula otvorena izložba pod nazivom „Biljke rudari“ na kojoj su prikazane specifičnosti biljaka koje se mogu koristiti za prečišćavanje zemljišta kontaminiranih teškim metalima, kao i u novoj tehnologiji poznatoj kao fitorudarenje. Izložbu kofinansira Centar za promociju nauke u sklopu Javnog poziva za podršku projektima promocije i popularizacije nauke.
Metalofite predstavljaju specifičnu grupu biljaka prilagođenih na rast u zemljištima sa visokim koncentracijama potencijalno toksičnih metala ili metaloida prirodnog ili antropogenog porekla. Kod njih su zabeležene brojne adaptacije koje im omogućavaju toleranciju toksičnih koncentracija ovih elemenata, a mnoge od njih mogu biti primenjene u biotehnologiji za rešavanje problema zagađenosti životne sredine. Pored različitih tipova fitoremedijacije, tj. prečišćavanja zemljišta zagađenih metalima pomoću biljaka, u prethodnoj deceniji je zabeležen brz razvoj tehnologije fitorudarenja, odnosno ekstrakcije metala iz zemljišta pomoću biljaka. U ovom procesu se značajno unapređuju karakteristike zemljišta, iz biomase biljaka se kontrolisanim spaljivanjem dobija određena količina energije, a iz pepela biljaka je moguće izlužiti metale ili sintetisati soli metala.
Iako Srbija predstavlja jedan od centara raznovrsnosti metalofita u Evropi, karakteristike ovih, često vrlo atraktivnih biljaka, kao i potencijali za njihovu primenu široj javnosti su gotovo potpuno nepoznati. Na izložbi su prikazane najznačajnije vrste metalofita sa područja Srbije, orhideje koje u Srbiji rastu na metalifernim zemljištima, ali i najinteresantniji predstavnici metalofita globalno. Na edukativnim posterima su prikazane adaptacije ovih biljaka, primeri istraživanja i potencijali za primenu metalofita sa posebnim osvrtom na fitorudarenje i potencijale za razvoj fitorudarenja u Srbiji. Pored edukativnih postera, na izložbi su prikazani i primerci odabranih metalofita sa područja Srbije.
Autori izložbe su:
Dr Tomica Mišljenović, docent Biološkog fakulteta Univerziteta u Beogradu
Dr Ksenija Jakovljević, viši naučni saradnik, Univerzitet u Beogradu – Institut za Biološka istraživanja „Siniša Stanković“, Institut od nacionalnog značaja za Republiku Srbiju
Dr Dragana Ranđelović, viši naučni saradnik, Institut za tehnologiju nuklearnih i drugih mineralnih sirovina
Dr Vladan Đorđević, viši naučni saradnik, Univerzitet u Beogradu – Biološki fakultet
